Prace ■ Mało prac w ogrodzie daje nam więcej czasu na prace np. przy konserwacji i poukładaniu narzędzi i maszyn ogrodniczych. Warto się tym zająć aby na wiosnę nie zaczynać od „wiosennych porządków” bo kto je lubi. ■ To też dobry okres zaplanowanie prac na wiosnę (choćby bardzo ogólne). Dzięki temu nie zapomnimy o niezbędnym cięciu, sadzeniu, przesadzaniu, stworzeniu nowej rabaty itp. Zobaczymy czy jesteśmy w stanie wszystkie prace wykonać w odpowiednim czasie, kupić niezbędne materiały. Zawsze można z czegoś zrezygnować, aby tych zajęć nie było za dużo, bo praca w ogrodzie to przecież powinna być przyjemność.
W bezśnieżne zimy ■ Sprawdzamy czy zimowe okrycia na roślinach nie uległy przesunięciu i nie odkryły roślin, grozi to ich przemarznięciem przy bezśnieżnej mroźnej zimie. Szczególną uwagę zwracamy na powojniki, róże, hortensje, budleję. ■ W przypadku bardzo
Ważne przed nadejściem mrozów ■ Skontrolujmy czy rośliny zimozielone i iglaki nie potrzebują jeszcze przed zimą podlania. Najlepiej zrobić to mimo wszystko, aby rośliny w nie ucierpiały w zimie z powodu suszy i obficie je podlać. ■ Należy wylać wodę z beczek i innych pojemników oraz opróżnić sieci wodociągowe jak i również węże ogrodowe, aby nie popękały, gdy woda zacznie zamarzać.
Przygotowanie roślin do zimy ■ Jeśli nie okryliśmy jeszcze roślin przed nadejściem pierwszych mroźnych dni należy pomyśleć o zabezpieczeniu wrażliwych na zimno roślin. Jest wiele sposobów na ochronę roślin w czasie zimy. Materiały użyte do okrywania powinny być przewiewne, nigdy nie należy używać folii, która nie przepuszcza powietrza i sprzyja rozwojowi chorób grzybowych. ■ Jeżeli jeszcze w listopadzie nie spadł śnieg to powinniśmy również okryć posadzone
Prace pielęgnacyjne ■ Mimo, iż wyraźnie sezon dobiega końca i rośliny przygotowują się do zimy, nasza praca w ogrodzie jeszcze się nie kończy. Od tego, co zrobimy lub nie zrobimy przy roślinach będzie zależał wygląd naszego ogrodu na wiosnę. ■ Jeżeli jesień jest sucha i ciepła powinniśmy podlewać rośliny w ogrodzie, aby miały zapas wody na okres zimy, szczególnie iglaki i inne o zimozielonym ulistnieniu. Deszczowa pogoda, choć nieprzyjemna, wyręcza nas od tego.
Trawnik ■ Wapnowanie trawnika wykonuje się co 3-4 lata. Przed zabiegiem jednak warto sprawdzić pH gleby (norma to pH 5,5-7). Wapnowanie (dolomitem, kredą) przeprowadzamy w celu odkwaszenia podłoża, polepszenia przyswajania składników pokarmowych oraz ułatwienia walki z mchem. Zabieg ten najlepiej wykonać po okresie wegetacyjnym, kiedy trawnik nie rozrasta się już tak intensywnie, choć można go również wykonać w innym
Prace pielęgnacyjne ■ nadal regularnie wyrywamy chwasty z pomiędzy roślin ozdobnych na rabatach i skalniakach. Odchwaszczanie do samego końca sezonu w znacznym stopniu ograniczy rozsiewanie chwastów i ich kiełkowanie na wiosnę. ■ wycinamy przekwitłe kwiatostany bylinom, aby nie „męczyły się” tworzeniem nasion, chyba, że planujemy je zebrać do wysiania na wiosnę. ■ zaczynają opadać pierwsze liście z drzew. Warto regularnie sprzątać liście, zapewni to estetykę i porządek w ogrodzie. Łatwiej jest sprzątać również mniejsze ilości i suche liście niż potem wygrabiać grubą warstwę często mokrych od spodu i zbitych liści. Przy dużych ilościach pracę ułatwi odkurzacz ogrodowy.
Nawożenie ■ kończymy nawożenie roślin nawozami bogatymi w azot, aby nie pobudzać intensywnego wzrostu roślin. Zbliża się jesień i rośliny powoli powinny przygotować się do zimy poprzez drewnienie
Przycinanie ■ po raz ostatni przed jesienią przycinamy i nadajemy pożądany kształt krzewom wiecznie zielonego bukszpanu oraz podobnym roślinom o liściach zimozielonych. Zabieg można wykonać jeszcze początkiem września, ale nie później, aby nowe przyrosty zdążyły zdrewnieć i nie uszkodziły ich zimowe mrozy. ■ jeżeli tego wymagają to możemy teraz pod koniec lata przyciąć pędy brzóz, kasztanowców, orzecha włoskiego, klonów i wiązów. Drzewa te szykują się do spoczynku i ich soki płyną już bardzo wolno, więc jest to najlepszy termin do cięcia. Większość drzew liściastych zrzucających liście na zimę tnie się około lutego, kiedy miną już wielkie mrozy a wegetacja się jeszcze nie zacznie, ale w/w gatunki bardzo wcześnie puszczają soki i cięcie mogłoby przyczynić się do chorób grzybowych.
Byliny ■ wycinamy przekwitnięte kwiatostany bylin, aby nie szpeciły roślin
Prace pielęgnacyjne ■ na rabatach warto spulchniać co jakiś czas glebę, aby zapobiec zbiciu i późniejszym pękaniu zbyt suchej ziemi, co w konsekwencji może uszkadzać korzenie. Zabieg pozwala poprawić strukturę gleby, jej wilgotność i polepszyć dostęp powietrza. ■ regularnie oglądamy rośliny pod kątem szkodników i chorób. Szkodniki takie jak mszyce mogą dodatkowo przenosić choroby wirusowe. ■ niektóre byliny kwitnąc wytwarzają wysokie kwiatostany, którym warto zapewnić odpowiednie podpory, aby nie przewróciły się i nie złamały. Są to m.in. Ostróżki, dalie, rudbekie. Także inne rośliny jak róże, uginające się pod ciężarem kwiatów, czy winorośl potrzebują zbudowania podpór, na których mogą się oprzeć.
Trawnik ■ pamiętajmy o odpowiednim nawodnieniu trawnika w czasie suszy. Podlewanie najlepiej wykonać rano lub wieczorem
Prace pielęgnacyjne ■ ze względu na intensywny wzrost roślin w tym okresie bardzo istotne jest podlewanie - zwłaszcza roślin świeżo posadzonych. Systematycznie spulchniamy ziemię wokół roślin na rabatach oraz wyrywamy pojawiające się chwasty.
Przycinanie ■ nadal jeszcze możemy przycinać (jeżeli nie zostały przycięte w maju) przekwitnięte pędy forsycji, lilaków, tawuł, krzewuszki, porzeczki krwistej. Cięcie to ogranicza nadmierny wzrost roślin oraz nadaje pożądany kształt. ■ przycinamy żywopłoty po raz drugi z roślin iglastych: świerków, modrzewi, cyprysików, jałowców, żywotników, choin, cisów (pierwsze cięcie w kwietniu), możemy skrócić młode przyrosty o połowę. ■ wykonujemy główne cięcie żywopłotów liściastych. ■ wiecznie zielony bukszpan można przycinać kilka razy do roku, aby zachować pożądany kształt żywopłotu
Przycinanie ■ przekwitnięte kwiatostany roślin cebulowych obcinamy jak najniżej u nasady roślin. Zostawiamy nadal zielone liście, nawozimy, aby roślina mogła wzmocnić cebulę do przyszłego sezonu, obcinamy je dopiero jak zżółkną lub/i zaschną. ■ przycinamy przekwitnięte pędy i kształtujemy krzewy takie jak: forsycja, migdałek, lilak, krzewuszka, porzeczka krwista, wierzba iwa. ■ wycinamy również pędy przemarznięte, które obecnie doskonale widać, ponieważ nie wypuściły pąków. ■ u roślin szczepionych wycinamy wszystkie pędy wyrastające poniżej miejsca okulizacji, czyli z podkładki (np. U róż, migdałków, wierzb, modrzewi, agrestów, porzeczek). ■ jeżeli nie zrobiliśmy tego wcześniej to przycinamy przekwitnięte już wrzośce. Najlepiej zrobić to zaraz po przekwitnięciu. Tniemy tuż poniżej przekwitniętych kwiatów.
Wiosenne porządki cd. ■ Jeśli nie zrobiliśmy tego wcześniej to zdejmujemy już wszystkie okrycia zimowe z bylin i krzewów. Pamiętajmy jednak o roślinach wrażliwszych na mróz, do których zaliczamy np. budleję, odkryjmy ją pod koniec miesiąca, a nawet, jeżeli przemarznie to przycinamy nisko pędy, roślina się zregeneruje. ■ Dopóki nie zacznie rosnąć wysoka trawa to wygrabiamy jeszcze resztki roślinne pozostałe od jesieni (uschnięte części roślin, liście, zmumifikowane owoce, gałęzie) a także wszystkie inne zanieczyszczenia z pomiędzy roślin i z trawnika. ■ Nieusunięte dotąd suche nadziemne części roślin (głównie bylin) wycinamy, wyłamujemy jak najszybciej, aby nie uszkodzić wyrastających młodych pędów. Ściółkowanie ■ Uzupełniamy korę pomiędzy roślinami, aby utrudnić wzrost chwastom oraz obsypujemy korą wokół roślin o słabszym systemie
Wiosenne porządki ■ Zdejmujemy okrycia z roślin, które zabezpieczały je przed zimowymi warunkami. Robimy to jeszcze bardzo ostrożnie, zaczynamy od roślin mniej wrażliwych na wiosenne przymrozki. Najlepiej śledzić codziennie aktualną prognozę pogody i jeżeli słońce już mocniej przygrzewa to szybciej usuwać okrycia z zimy. ■ Wygrabiamy resztki roślinne pozostałe od jesieni (uschnięte części roślin, liście, zmumifikowane owoce, gałęzie) a także wszystkie inne zanieczyszczenia z pomiędzy roślin i z trawnika. ■ Zostawione do ozdoby zimowego ogrodu części nadziemne bylin lub jako okrycie (głównie traw, rozchodników, pulmonarii, heucher, kwiatostany lawend) możemy już wycinać, aby rośliny mogły swobodnie wyrosnąć. Przy późniejszym wycinaniu możemy uszkodzić pojawiające się młode odrosty. Nawożenie ■ Od połowy miesiąca możemy zacząć nawozić rośliny wieloletnie nawozami
